Zemunska bolnica, današnji Kliničko bolnički centar „Zemun“, osnovana je 1784. godine i najstarija je bolnica u Srbiji. Za više od dva veka svog postojanja, bila je i još uvek je pionir u primeni brojnih naprednih medicinskih dostignuća i znanja u ovom regionu.

Od sredine 18. veka, na području Zemuna, u verskim opštinama javljaju se prve bolnice (hospitali). Rimokatolička župa je 1758. godine formirala bolnicu, a Zemunci srpske nacionalnosti imali su zgradu u neposrednoj blizini Nikolajevske crkve. 1775. godine, obe bolnice dobijale su pomoć od opštine. Generalna komanda je 1784. godine odlučila da smanji troškove za izdržavanje bolnica i naredila da se uredi samo jedna bolnička zgrada sa dovoljnim prostorom da primi bolesnike svih veroispovesti i da se uvede samo jedna bolnička kasa pod upravom Magistrata. To je bio 25. februar 1784. godine i ovo ujedinjavanje bolnica smatra se danom formiranja Zemunske bolnice. Proces potpunog spajanja, prvenstveno fizičkog, trajao je deceniju ili nešto više.

 

Razvoj Zemunske bolnice u 19. veku bio je obeležen poboljšanim uslovima rada i povećanim brojem pacijenata. Dolazak dr Vojislava Subotića u bolnicu bio je jedan od ključnih trenutaka u unapređenju njenog rada. Njegovim dolaskom „nastupa novo doba Gradske bolnice” koja „postaje savremeno lečilište”. Bolnička kuhinja se pretvara u operacionu salu u kojoj su počeli prvi hirurški zahvati mladog operatora. Prva, bilateralna ovariektomija, obavljena je 1883. godine, a 1887. godine dr Subotić, četvrti u svetu, operiše cistu pankreasa. Hirurgiju je pratio razvoj anestezije i prvi podaci datiraju iz 1898. godine kada se vodi posebna knjiga po nazivom „knjiga narkoze“. Te godine upisano je 78 bolesnika operisanih u opštoj anesteziji.

Predstavnici grada i Reda sestara milosrdnica sv. Vinka Paulskog 2. avgusta 1887. godine sklopili su ugovor „radi primanja ovogradske bolnice u upravu na 10 godina”. Poveravanje Gradske bolnice ženskom monaškom redu, čije su pripadnice iz Zagreba došle u Zemun, dalo je vrlo brzo pozitivne rezultate. 1884. godine se povećavao broj korisnika bolnice i usluge je zatražilo preko 400 građana. U toku 1899. godine je izvedeno 130 većih operacija. Operacije su izveli primarijus Subotić i sekundarijus Jovanović i „dragovoljno po potrebi pomagali ostali ovovaroški lekari”: kotarski lekar dr Mavro Rehnic, vojnički lekar dr Albert Taler (kasnije protofizik zemunski) i privatni lekar dr Isidor Vajs. U proleće 1889. godine dr Subotić je podneo ostavku. U srpskom Beogradu dr Subotić je postao šef Hirurškog odeljenja Opšte državne bolnice i radom se afirmisao kao osnivač moderne hirurgije u Srbiji. Prvi je prodekan Medicinskog fakulteta, čiji je profesor postao 1919. godine.

Na početku XX veka velika pažnja se poklanja opremanju bolnice. Važan je, stoga, podatak da je 1901. godine nabavljen novi Rendgen aparat (samo jednu godinu pošto je dodeljena Nobelova nagrada za otkriće X zraka). Bolnica je posedovala sterilizator, što je posebno isticano u svim potonjim godišnjim izveštajima. Može se reći da je opština nastojala da poboljša preventivnu i kurativnu zaštitu u celini. Ugled Bolnice i dalje je rastao, jer su uspešne stručne (hirurške i druge) intervencije privlačile obolele i s drugih strana. Drugo, povećavao se broj stanovnika i u ovom delu tadašnje države, tako da se već u prvim godinama XX veka ukazivalo na potrebu povećanja broja bolničkih postelja. Već 1905. godine nadograđena je etaža na čeonom delu zgrade. Posle dograđivanja, bolnica koja je do tada imala samo Opšte odeljenje, novom raspodelom stručnih poslova podeljena je na Hirurško, Interno i Venerično odeljenje.

Prvi svetski rat prekinuo je miran period i Zemun se ponovo našao na prvoj liniji ratnih sukoba. U ratnim okolnostima bolnica nije mogla da zadovolji potrebe nastale situacije, pa je zgrada Gradske dečačke škole pretvorena je u Bolnicu Podružnice Crvenog križa, koju su opsluživali vojni i mesni lekari, dobrovoljne bolničarke i bolničari i vojnici. Bolnica se nalazila u školskoj zgradi do sredine 1917. godine, jer je tada linija fronta i borbi bila daleko od Zemuna.

Kraj rata doneo je značajne promene u položaju Zemuna koji je izgubio svojstvo pograničnog grada i našao se u sastavu Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, odnosno Jugoslavije. Stanje se postepeno normalizovalo, i to se odnosilo i na bolnicu koja je nastavila rad pod istim nazivom i pod upravom milosrdnica. Prema izvestaju o stanju 1928. godine, bolnica je imala četiri odeljenja: Interno, Hirurško sa rodilištem, Venerično i odeljenje za zarazne bolesti. U bolnici je radilo 6 lekara, do 40 milosrdnica i pomoćno osoblje. Imala je 268 postelja i u toku godine lečeno je 3.362 bolesnika iz Zemuna i njegove bliže i dalje okoline.

Posle sloma predratne Jugoslavije 1941. godine u Zemunu su nastale velike promene. Dana 13. aprila obrazovana je nova, posebna gradska uprava na čelu s gradonačelnikom nemačke nacionalnosti. U administrativnom pogledu grad se nalazio u “Nemačkom privrednom području” i takvo stanje bilo je do 10. oktobra iste godine kad je Zemun ušao u sastav Nezavisne Države Hrvatske. Zemunska bolnica je ostala pod upravom milosrdnih sestara i nastavila je rad pod izmenjenim nazivom: Opća bolnica sestara milosrdnica s pravom javnosti u Zemunu. U Hronici bolnice posebno je istaknuto da je u poslednjim ratnim godinama pristizao sve veći broj. Nakon oslobodenja Zemuna, 22. oktobra 1944. godine celokupno osoblje dobilo je od Komande mesta nove zadatke u postojećim ratnim uslovima. Bolnica je postala prvenstveno vojna ustanova koja je prihvatala, lečila i negovala ranjene i obolele borce NOVJ, odnosno JA, sa Sremskog fronta, od oktobra 1944. do jeseni 1945. godine. Od oktobra 1945. Vojna bolnica ponovo postaje Javna opšta bolnica - Zemun. Raspolagala je sa 432 postelje, imala 194 zaposlena, od toga 29 lekara i farmaceuta, 30 medicinskih radnika sa srednjom spremom i 43 bolničara. U tadašnjoj organizaciji rada delovali su: Interno odeljenje, Pedijatrijsko odeljenje, Hirurško odeljenje, Ginekološko-akušersko odeljenje, Dermatovenerološko odeljenje, Rendgen-kabinet, Laboratorija i Apoteka. Po broju postelja najveća odeljenja su bila: Hirurško, Ginekološko-akušersko i Interno odeljenje. Svako je imalo vise od 100 postelja. Devet godina kasnije, 1954. godine, ova zdravstvena ustanova registrovana je kao Gradska bolnica, 1965. godine kao Opšta bolnica u Zemunu, 1973. godine kao Klinička bolnica u Zemunu. Pod nazivom Kliničko-bolnički centar Zemun bolnica deluje od 31. decembra 1983. godine

U objektima Bolnice, nakon oslobođenja, smeštene su 432 bolesničke postelje. Broj postelja se povećavao iz godine u godinu, prema rastu ukupne funkcije današnjeg Kliničko-bolničkog centra i racionalizaciji njegove organizacije. Devet godina kasnije (1954. godine) broj postelja je bio 546, da bi već 1961. godine dostigao brojku od 701 ležaja. Godina 1975. dočekana je sa 814 postelja, da bi se 1984. godine u svim objektima Centra nalazilo 853 postelje. Sa brojem postelja, ali pre svega sa objedinjenijom funkcijom dijagnostike i lečenja, rastao je i broj takozvanih “ispisanih bolesnika”, tj. broj lečenih građana. U 1954. godini lečeno je 14.500 gradana, da bi krajem 1984. godine dostigao broj od 26.554. Procenjuje se da je od oslobodeđnja do 1985. godine u Kliničko-bolničkom centru „Zemun“ lečeno oko 800.000 bolesnika.

Kliničko-bolnički centar „Zemun“ je posedovao savremenu dijagnostičku opremu i primenjivao najsavremenije dijagnostičke i terapijske postupke. Moderno opremljen operacioni blok sa 10 operacionih sala omogućavao je izvođenje najkomplikovanijih operativnih zahvata - hirurgije, ginekologije i akuserštva, urologije, neurohirurgije, otorinolaringologije sa maksilofacijalnom hirurgijom, čiji broj premašivao 10.000 godišnje. Lečenje anaerobnih infekcija - posebno gasne gangrene, omogućeno je u hiperbaričnoj komori smeštenoj u okviru Traumatološkog odeljenja Hirurške službe. Ovu komoru po poterbi su koristile sve zdravstvene organizacije sa teritorije SFRJ.

U 21. vek i 3 vek svog postojnja KBC „Zemun“ je ušao sa bremenom teškoća proizašlih iz nemilih događaja devedestih godina prošlog veka. Pored truda i dobrih namera, centar se ipak našao u nezavidnoj situaciji krajem prve decenije 21 veka.

Povodom velikog jubileja – 220 godina postojanja, KBC „Zemun“ je 2004. godine za svoj doprinos razvoju medicinske nauke i prakse odlikovan ordenom Nikola Tesla I stepena.

Od 2008. godine osnivač KBC „Zemun“ postaje grad Beograd. Do 2009. godine jedan deo službi je radio u skučenom prostoru, sa nedovoljnom opermom i smanjenim posteljnim kapacitetima.

Posteljni fond se kretao od 688 postelja prvih godina 21 veka, a od 2007. godine je konstantan i iznosi 620 postelja.

Iako su uslovi bili teški otvorena je Služba neurologije, formiran odsek za interventnu kardiologiju, razvijla se Dnevna bolnica i program medikalne onkologije.

Krajem 2010. godine završena je rekonstrukcija i opremanje tri sprata centralnog objekta sa bolesničkim sobama. Početkom 2012. godine završena je rekonstrukcija i pušteno u rad 5 novih operacionih sala sa kompletnom savremenom opremom.

Početkom 2015. godine pušten je u rad operacioni blok sa dve nove sale koje su takođe kompletno opremljene savremenom opremom. Renovirana i opremljena su odeljenja hemodijalize, odeljenje ortopedije kao i odeljenje laboratorijske dijagnostike.

KBC „Zemun“, kao referentna ustanova je pristupila implementaciji koncepta Eurotransplanta, pri čemu je oformljen tim za eksplantaciju organa i učinjene je više eksplantacionih procedura. Započete interventne neuroradiološke procedure i uvedene u stalni rad kod moždanih aneurizmi. Nakon edukacije, uvedene su u standardnu proceduru endoskopske operacije kičme koje se u Srbiji rade jedino u KBC „Zemun“ i do sada je učinjeno preko 1000 intervecija.

KBC „Zemun“ ide hrabro kroz treći vek svog postojanja vođen vizijom: „Da nas prepoznate kao centar koji je savremen, kvalitetan i poverljiv partner u leče-nju i unapređenju nacionalnog zdravlja", a praćen misijom „Kliničko bolnički centar „Zemun“ je javni servis koji svakodnevno svakom pacijentu pruža bla-govremenu, kvalitetnu i savremenu multidisciplinarnu uslugu poštujući etiku i vodiče dobre prakse.“

 

 

DIREKTORI KBC „ZEMUN“ KROZ ISTORIJU

1784 – 1788 Dr Jakob Lahbruner
1788 – 1789 Dr Andreas Šrof
1789 – 1802 Dr Jozef Vinkler
1802 - 1813 Dr Anton Gebhard
1813 Dr Vasa Stefanović
1813 – 1850 Dr Anton Valkoni
1850 – 1872 Dr Miloš Radojčić
1872 – 1883 Dr Jakov Milanković
1883 – 1884 Dr Đorđe Jovanović
1884 – 1889 Dr Vojislav Subotić
1889 Dr Milutin Jovanović
1889 – 1910 Dr Adalbert Taler
1910 – 1921 Dr Milan Crlenjak
1921 Dr Dušan Jurinac
1921 – 1941 Dr Ivan Baboselac
1941 – 1945 Dr Ante Kovačević
1945 – 1947 Dr Ivan Baboselac
1947 – 1948 Dr Nikola Kešeljević
1948 – 1950 Dr Vuko Jovanović
1950 – 1956 Dr Petar Dujanović
1956 – 1964 Dr Nikola Kovačević
1964 Dr Miloš Konjović
1964 – 1965 Dr Velimir Jeremić
1965 – 1970 Dr Petar Dujanović
1970 – 1982 Dr Većeslav Vukman
1982 – 1992 Dr Izudin Hadžagić
1992 – 2000 Dr Radoslav Ninković
2000 – 2001 Dr Dragan Kolarović
2001 – 2009 Dr Iva Berisavac
2009 i dalje Prof.dr Dragoš Stojanović